Derby, een binnenlandsch graafschap in Engeland, telde in 1871 op 48½ geogr. mijl bijna 492000 inwoners. Het noordwestelijk gedeelte, waar met den High Peak (600 Ned. el hoog) de Penninische bergketen een aanvang neemt, is eene onvruchtbare, sombere bergstreek met kale rotsen en diepe kloven. Zoowel dit als het middelste gedeelte bevat eene groote hoeveelheid nuttige delfstoffen (ijzer, steenkolen, lood, zilver, zink, baryt, marmer, gips, enz.).
Het oostelijk en zuidelijk gedeelte, naar de Trent afdalend, is golvend, vruchtbaar en goed bebouwd. Hier vindt men belangrijke steenkolenmijnen. Dit graafschap is vooral merkwaardig wegens zjjne onderaardsche rivieren en talrijke grotten. Hiertoe behooren de Poolsgrot bij Buxton, de Peaks-grot of de grot van Castleton, en de Duivelsgrot. De vruchtbare dalen worden er besproeid door de Trent met de Dove en de Derwent, waarin de Wye zich uitstort, alsmede door de Sheat en de Rother, die hare wateren voortstuwen naar de Don, eene zij-rivier van de YorkOuse. Onderscheidene kanalen verbinden deze rivieren, en de spoorwegen verlevendigen er handel en verkeer.
De landbouw is er niet zeer ontwikkeld, maar men maakt er vooral in het noorden veel werk van de veeteelt. Op veel hoogeren trap staat er, naast de mijnontginning, de fabrieknijverheid. Duizende arbeiders werken er in katoen-, zijde- en kousenfabrieken of houden er de weefstoelen in beweging, terwijl het voorts niet ontbreekt aan ijzergieterijen, naaldenfabrieken, smederijen, papierfabrieken enz. Het graafschap heeft 4 en zijne hoofdstad 2 afgevaardigden in het Parlement.
De evenzoo genoemde hoofdstad,, die. 50000 inwoners telt en een middelpunt vormt van spoorwegen, ligt 27½ geogr. mijl ten noordwesten van Londen in een fraai en vruchtbaar dal op den westelijken oever der Derwent. In het andere gedeelte der stad zijn de straten eng en krom. Tot de merkwaardigste gebouwen behoren er het stadhuis, het graafschapsgebouw, het krankzinnigengesticht, het hospitaal en de Allerheiligen-Kerk. Men vindt er eene Latijnsche school, een wijsgeerig genootschap met een muséum en eene boekerij, een athenéum, een muséum, een schouwburg enz.
Niet ver van de stad ligt het prachtig landgoed Keddlestonhouse met een groot park,— nog prachtiger echter is Chatsworth (The palace of the Peak) bij Bakenwell. Bij Derby worden op den zoogenaamden Derby-dag in Mei groote wedrennen gehouden.
