Cauca is een Staat van de Zuid-Amerikaansche federatie Nieuw-Granada en bevat de oude gewesten Choco, Buenaventura, Cauca, Popayan, Pasto, een gedeelte van Neira en het territorium van Cagunta met omstreeks 437000 inwoners op bijna 12110 geogr. mijlen, zich uitstrekkende van de Antillische zee tot aan de grenzen van Ecuador. Zijne hoofdstad Popayan telt 20000 inwoners; voorts heeft men er Pasto met 8000, Cali met 12000, Buga met 6500, Cartago met 7000 zielen enz. Daar het land zich over vele breedtegraden uitstrekt en uit vruchtbare rivierdalen en woeste bergstreken bestaat, is het klimaat er zeer verschillend, en de digtheid der bevolking desgelijks. Men vindt er suikerriet en cacao, Europésche granen, kinaboomen en koffij-plantaadjes, uitmuntende weiden voor de veeteelt, alsmede rijke platina- en goudmijnen, terwijl zilver- en ijzererts niet ontbreken.
De landbouw is er nog weinig ontwikkeld, en de fabrieknijverheid van geringe beteekenis. — Cauca is ook de naam van eene belangrijke rivier in Nieuw-Granada. Zij ontspringt in een meer ten zuidoosten van Popayan, stroomt tusschen twee ketens van het Andes-gebergte noordwaarts, en wel gedurende de eerste 10 geogr. mijlen door eene enge kloof, die beneden Quiluchao over eene lengte van 40 geogr. mijlen zich uitbreidt tot een dal ter breedte van 4 tot 6 geogr. mijlen. Hier, ter hoogte van 900 Ned. el boven den zeespiegel, heeft de stroom eene gematigde snelheid. Eenige mijlen ten noorden van Cartago komt zij wederom in eene kloof, waarin zij over eene lengte van 24 geogr. mijlen, van den Salto de San Antonio tot aan de Boca de Espiritu Santo een groot aantal watervallen (cataracten) vormt. Nadat zij vervolgens hare wateren weder door een breed dal heeft gestuwd, stort zij beneden Mombox zich uit in de Magdalena-rivier. Zij heeft eene lengte van 147 geogr. mijlen en tot hare zij-rivieren behooren de Rio Rosario met de Rio Nechi en de San Jorge, die zich nabij haren mond met haar vereenigen.
