Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 19-03-2018

Balmes

betekenis & definitie

Balmes (Don Jayme), een Spaansch dag­bladschrijver, werd geboren den 28sten Augus­tus 1810 te Vich in Catalonië. Hij was de zoon van een handwerksman, studeerde in de theologie op het seminarium te Vich en op de hoogeschool te Cevera, terwijl hij daar­enboven zich toelegde op geschiedenis, wijs­begeerte, regtswetenscliap, letterkunde en wiskunde. Hij begaf zich als leeraar in de wiskunde naar Vich, toen in Spanje, vooral in Catalonië de burgeroorlog woedde.

Zijne vrienden drongen er op aan, dat hij als schrij­ver zou optreden en hij gaf weldra een vlug­schrift uit over den ongehuwden staat der geestelijken, waarop binnen weinige maanden twee andere volgden over de kerkelijke goe­deren en over den staatkundigen toestand van Spanje. In datzelfde jaar nam hij de re­dactie op zich van het tijdschrift “Civilizacion” te Bareelona, voorts die van de aldaar uit­gegeven “Sociëdad,” en eindelijk die van den “Pensamiënto de la Nacion” te Madrid. Hij was een voorstander van het koningschap en een vereerder der godsdienst, en hij is om die reden wel eens voor een absolutist ge­houden, maar hij voerde wel degelijk een aanhoudenden strijd tegen de hardnekkige behoudsmannen. De denkbeelden, die hij in den “Pensamiënto” ontwikkelde, leidden hem tot ontwerpen, die meerendeels aangenomen zijn. Het staatkundig programma, door hem ontworpen, werd het rigtsnoer der regering en schonk aan Spanje de kracht, om de schokken van het jaar 1848 te verduren. Ve­len beschuldigden hem van revolutionaire denkbeelden, toen hij in 1847 in eene bro­chure Pio nono begroette als den held van een nieuw tijdperk.

Balmes had reeds geruimen tijd gesukkeld, toen hij genezing zocht in het versterkend klimaat zijner geboorteplaats. Het was echter te laat, hij overleed er den 9den Julij 1848. Van zijne werken, van 1840 tot 1848 uitge­geven, is vooral merkwaardig “El Protestantismo, comparado con el Catolicismo en sus relaciones con la civilizacion europea (Het Protestantismus, vergeleken met het Katholicismus in beider betrekking tot de Europésche bescha­ving)”; hij schetst daarin een belangrijk ta­fereel van de beschaving van ons werelddeel. Ook heeft hij in “Brieven aan een twijfelaar” eene wederlegging geschreven der wijsgeerige stelsels van Hegel, Schelling en de Fransche philosophen. Zijne geschriften zijn in onderscheidene talen overgezet en hebben vooral in Frankrijk grooten bijval gevonden.

< >