Augustenburg is een vlek op het Sleeswijksche eiland Alsen, aan den Augustenburger fjord. Hier werd het oude slot van dien naam gebouwd in 1651 en het nieuwe van 1770 tot 1776 door hertog Frederik Christiaan de Oudere. Op hetzelfde eiland ligt het oude kasteel Sonderburg.
Augustenburg is tevens de naam eener lijn van het hertogelijk huis Holstein. Haar stichter was hertog Ernst Gunther (geboren in 1609 en overleden in 1689), die het oude slot heeft doen verrijzen. Hij werd opgevolgd door een aantal hertogen, die vooral aan de vorstenhuizen van Denemarken en Zweden waren vermaagschapt.
De laatste van hen : Christiaan Karel Frederik August, geboren in 1798, werd na den ongelukkigen afloop van den Sleeswijksch-Holsteinschen oorlog (1852) uit Denemarken verbannen, en door bemiddeling van den Duitschen Bond deed hij afstand van al zijne bezittingen op Alsen aan den koning van Denemarken; hiervoor ontving hij eene schadeloosstelling van 1 ½ millioen speciedaalders, waarna hij zich naar het kasteel Princkenau in Silézië begaf.
Intusschen was die afstand eenigzins voorwaardelijk geschied, en bij den dood van den koning van Denemarken meende de oude hertog van Augustenburg aanspraken te kunnen doen gelden, die zijn oudsten zoon onder den naam van Friedrich VIII tot hertog van Sleeswijk-Holstein verhieven. Laatstgenoemde werd ondersteund door hertog Ernst van Coburg en vormde zelfs op het gebied van dezen een ministerie en een leger. Toen hij in 1863 te Kiel verscheen, werd hij er met gejuich ontvangen. Over het regt van opvolging was evenwel nog geene beslissing gevallen, en de Bondstroepen maakten zich inmiddels meester van het land. Hetzij echter, dat hertog Friedrich weinig gezind was, om toe te geven aan de eischen van de Pruissische regering, — hetzij de leider van het Pruissische kabinet geene inbreuk wilde dulden op zijne annexatieplannen, het is gebleken, dat de aanspraken van den hertog van Augustenburg meer en meer op den achtergrond werden geschoven, om in het beruchte annexatiejaar 1866 geheel en al te verdwijnen.