Srika, N.E. Haraloebata. AROW. Van deze in zee en in de riviermonden levende krab komt C danae Smith in Suriname voor; C [i]ornatus Ordway.
C. larvatus, Ordway, C. tumidus Ordway, C. bocountiA. Milne Edw, C. Ornatus Ordway[/i] en C toxote Ordway komen waarschijnlijk alle bij de W.-I. eilanden voor. Een verwante soort van groot economisch belang, C sapidus of blue crab, vindt men in de Zuidelijke Vereenigde Staten en bij de Groote Antillen. (Zie de beschrijving van Callinectes onder CRUSTACEA).In Suriname wordt deze krab in de zomermaanden of in het voorjaar, wanneer de vervelling juist is afgeloopen en het nieuwe pantser nog zacht en week is, in ondiep water langs de kust met de hand gevangen, en tegen 2 of 3 cent per stuk van de hand gedaan. In andere streken evenwel vormt zij het voorwerp van een zekere industrie; in Virginië in de Vereenigde Staten wordt zij niet slechts versch gegeten, maar ook in bussen geconserveerd en naar de groote steden aan de Oostkust der Vereenigde Staten verzonden.
Door Amerikaansche onderzoekingen weten we thans iets van de levenswijze dezer soort. speciaal van Callinectes sapidus. Zij leeft meest in ondiep water aan de kust en komt in het voorjaar en later in den zomer op de ondiepste plaatsen azen op allerlei afval, jonge vischjes, vischbroed, enz. In dien tijd heeft ook de vervelling plaats. Men heeft bevonden, dat de wijfjes in het 3e levensjaar geslachtsrijp worden. Bij de paring, of liever het voorspel daarvan, gaat het mannetje zoo hoog mogelijk op zijne pooten voor het wijfje staan, spreidt de scharen zoo ver mogelijk uit en schuift zich statig en langzaam heen en weer. De paring duurt 3-6 uur. Eene afwijkende voorstelling van de voorgaande, welke afkomstig is van Mary J.
Rathbun, geeft Hay, die mededeelt dat het mannetje eenvoudig het wijfje vastgrijpt, even voor zij begint te vervellen, en haar zoo lang met zich mededraagt, tot de vervelling begint. Zoodra deze is afgeloopen heeft onmiddellijk de copulatie plaats, waarna de seksen nog een of twee dagen vereenigd blijven, tot het pantser hard geworden is, Zoo worden in het voorjaar een groot aantal mannetjes, ieder een wijfje dragend, door de visschers gevangen. Hay vermoedt, dat het wijfje slechts eens paart, en nadat de jongen uit de eieren, welke aan de onderzijde van het achterlijf zijn vastgekleefd, uitgekomen zijn, sterft. Dit is volgens Verrill zeer onwaarschijnlijk, daar hij eierdragende wijfjes vond van tenminste twee verschillende grootten, zoodat verondersteld kan worden, dat de grootere exemplaren meer dan 3 jaren oud waren. Misschien zijn het de grootere wijfjes, waarvoor de mannetjes hunnen door Rathbun beschreven liefdedans uitvoeren.
Belangwekkend is nog, wat Verrill mededeelt over een zeer eenvoudige manier om deze zeer weerbare en behendige krab geheel hulpeloos en gemakkelijk hanteerbaar te maken: door haar namelijk zacht en voortdurend over de hartstreek, ongeveer in het midden van het borststuk, te wrijven. Op deze wijze kan in een paar minuten tijds de meest vechtlustige krab volkomen weerloos gemaakt worden.
Litt.: Hay, the Life History of the Blue Crab, Appendix to Annual Report of the Comm. of Fisheries for 1904; Rich. Rathbun, the Crab Fisheries, Prt. XXI van: the Fisheries and Fisheries Industries of the United States, N.S. Comm. of Fish and Fisheries Sect. V, vol. II, 1887; Mary J.
Rathbun, the Genus Callinectes, Proc. U.S. Nat. Mus., vol. XVIII, 1895; Verill, Decapod Crustacea of Bermuda. I.
Brachyuraand Anomura, Transact. Connect. Ac. of Arts and Sciences, vol. XIII, 1908.
J.J.T.
