Wat is dat? Encyclopedie voor jongeren

P.J.F.H. van de Rivière, R. de Ruyter-van der Feer (1928, 1930 en 1938)

Gepubliceerd op 13-08-2019

Macdonald

betekenis & definitie

James Ramsay Macdonald was een bekend Engels staatsman. Hij werd in 1866 te Lossiemouth, een vissersdorp in Schotland, als zoon van een landarbeider geboren.

Veel onderwijs heeft Ramsay nooit genoten, maar hij beschikte over een flinke dosis zelfvertrouwen en taaie, Schotse energie. Toen hij volwassen geworden was, begaf hij zich naar Londen om naar een betrekking uit te zien.

Een omnibusmaatschappij nam hem aan als conducteur.Hij gevoelde zich van jongsaf tot de politiek aangetrokken en geboorte en opvoeding brachten hem vanzelf bij de partij van de arbeiders en den kleinen man. Spoedig viel de aandacht der vakverenigingsleiders en politici op den schranderen, handigen en vurigen jongen Schot en de radicale politicus Lough benoemde hem tot zijn particulieren secretaris. In 1893 trad hij toe tot de Socialistische Partij en toen deze in 1900 gedeeltelijk opging in de Labour-Partij (de Engelse arbeiderspartij), werd Macdonald partij-secretaris. In 1906 werd hij lid van het Lagerhuis en in 1911 partijleider.

In 1914 verzette hij zich tevergeefs tegen Engelands deelneming aan den wereld-oorlog en moest hij zelfs het partijvoorzitterschap aan Henderson afstaan. Zijn vredesgezindheid en later zijn openlijke afkeuring van het Verdrag van Versailles kostte hem einde 1918 zijn zetel in het Lagerhuis. Na deze kwade jaren keerde echter de kans. In 1922 werd hij opnieuw parlementslid en tegelijkertijd weder partijleider en in 1924 kon hij de eerste Engelse Labour-regering vormen, waarbij hij zelf optrad als minister-president en minister van Buitenlandse Zaken. Zijn bewind duurde slechts kort, reeds in hetzelfde jaar werd hij door de Conservatieven, zijn tegenstanders, ten val gebracht. De verkiezingen van 1929 brachten hem weer aan het hoofd der regering en in 1931, toen de steeds nijpender crisis de inkrimping van de staatsuitgaven op sociaal gebied nodig maakte, verenigde hij een deel zijner partij met de Conservatieven en trad op als leider van een nationaal kabinet, tot hij in 1935 als premier aftrad, hoewel hij minister bleef.

Tezamen met president Roosevelt nam hij het initiatief voor de bijeenroeping van de Internationale Economische Wereldconferentie, die op niets is uitgelopen.

Hij overleed in 1936.