Gepubliceerd op 16-11-2020

Trap

betekenis & definitie

Algemene benaming voor een familie van grote vogels, die het naast verwant zijn aan de Kraanvogels. In N komen voor de Grote Trap (vooral vroeger soms invasief), de Kleine Trap (een zeldzame gast) en de Kraagtrap (1x in 1850!).

Ze worden ook wel Trapganzen genoemd, maar met de Ganzen zijn zij niet verwant. Ook niet met de Hoenderen.ETYMOLOGIE NTrap <NTRAP-GANS (VKc.1618) <mnl Trappe, trap (1398) [VT], trap-gans (1502) [Brouwer 1954 p.5]; ook: Trapvogel [MH 1932]; fries Trapgoes; D Trappe <mhd trap, trappe, trap-gans; <pools/tsjechisch Drop <drop(i)a (c.1200) (vgl. roemeens Dropie, RDrofd, bulgaarsDropla). [mb.98K,39-42] De vermoedelijke betekenis van Drop is: 'statige loop' [Blok 1988]. Dit beeld stemt overeen met de betekenis van F Outarde <F Otarde (Rabelais 1552) <F Hostarde (Rabelais 1535) <mf ostarde (14e eeuw) <volksLat *austarda <Lat avis tarda (=letterlijk: langzame vogel) (Plinius c.77 n.Chr.). UitvolksLat *(a)vis tarda >Sp Avutarda, portugees Abetarda en >It Bistarda (naast Ot(t)arda) >mf bistarde, bitarde [Houttuyn 1763 p.261] >middelengels Bustarde (c.1460) >E Bustard). De meeste namen gelden voor de Grote Trap; voor de Kleine Trap zijn vaak weer andere namen.

Inzicht in de samenhang dezer namen (w.o. de geslachtsnaam Otis) was al aanwezig bij Houttuyn 1763 p.287: "Het Grieksch woord Otis, dat tot een Geslagtsnaam der Trapganzen strekt, is, volgens sommigen, van de wydte hunner Ooren afkomstig. [Gr ous, ötós 'oor']. In 't Latyn heet deeze Vogel Avis tarda & bistarda, als zynde, wegens de zwaarlyvigheid, zeer traag van Vlugt. Ook noemen hem de Italiaanen Starda, de Engelschen Bustard of Bistard, de Schotten Gustard, de Franschen Outarde, Ostarde of Otarde. De Nederduitsche naam is van den Hoogduitschen Trapp, of Trappe, af te leiden."

Het ijslands kent een 'eigen' woord Doöra voor deze vogel, hoewel Trappen op IJsland nog nooit gezien zijn.