In Vlaanderen komen voor kruip de boom in! en kruip de boom in en vreet bananen! Deze twee verwensingen betekenen ‘ga weg, bekijk het maar, ik ben je meer dan zat’. Zij drukken ergernis en wrevel uit.
Een zegsman uit het West-Vlaamse Koksijde kent een wel heel unieke verwensing: kruip in de chargebuis en lik het zwart af! De letterlijke betekenis plaatst mij voor raadsels. Theo Veenhof suggereert mij in chargebuis een technische betekenis te veronderstellen die met het werkwoord laden verbonden is.
Van dat laden kan iets zwart beroet raken. Het Franse charge is met de betekenis ‘laden’ verbonden, terwijl buis een verkorting kan zijn vn wambuis ‘een soort jasje’.
De letterlijke betekenis zou dan wellicht kunnen zijn: ‘doe je laadjas uit en lik de zwarte kleur ervan af. Over de emotionele betekenis bestaat evenwel geen onzekerheid: ‘ik ben woedend op je en veracht je’.
Voor Vlaanderen kent Mullebrouck (1984) de verwensing kruip op een hert en rijd ermee naar Spanje! Die verwensing gebruikt men als men zo’n hekel heeft aan iemand of zo woedend is dat men het liefst ziet dat hij naar verre oorden verdwijnt. De afgezwakte betekenis is ‘donder op’.
Navraag in 1999 onder 111 Vlamingen leerde dat deze laatste verwensing verouderd is. Slechts 2 zegslieden verklaarden haar te kennen.
