Wanneer water door sluisdeuren gescheiden is van ander water met lageren spiegel, en men wil van het hoogere doen afstroomen naar het lagere, hetzij voor landbouwbevloeiing, hetzij voor krijgskundige onderwaterzetting, dan is vrij aanzienlijke kracht noodig, om de deuren rechtstreeks te openen. Er zijn voor tijdelijke afstrooming echter andere hulpmiddelen.
Men kan b.v. in de deuren schuiven openen. Zulks heeft echter het bezwaar, van niet snel te werken, want de geheele opening der sluisdeuren kan zoodoende niet benuttigd worden. De waaiersluis (uitvinding van een nederlandsch waterbouwkundige Jan Blanken, zie ald.), bestaande o. a. aan de Weerdsluis te Utrecht, biedt een beter hulpmiddel. Met de gewone sluisdeur is onder zekeren hoek aan dezelfde spil een tweede deur, waaierdeur geheeten, vast verbonden, welke iets breeder is dan de eerste. In platten grond vormen deze beide deuren samen dus de letter V met opene zijde gekeerd naar den hoogsten waterstand. Nu is achter de waaierdeur in het metselwerk een holte, waarin zij draaien kan, welke zij volmaakt afsluit, en waarin water kan toestroomen door twee riolen, hetzij van den hoogsten, hetzij van den laagsten kant.
Staat het laagste water in de holte achter de waaierdeur, zoo is deze niet in evenwicht, want het hoogere water staat aan de buitenzijde. De waaierdeur zal dus door dat hoogere water worden gedrukt in de holte, en aangezien zij grooter is dan de andere deur, vast aan haar verbonden, zal zij deze medenemen, en de sluis zal zich openen tegen het hooger staande water. Om de sluisdeur weder te sluiten, heeft men niet anders te doen, dan het hooger staande water toe te laten in de gemetselde holte. Zoodoende is de waaierdeur in evenwicht, en zal door de andere deur worden medegenomen, nu deze door het hooger staande water wordt dichtgedrukt. Deze vernuftige inrichting veroorlooft dus, om door het enkele opendraaien van de eene of van de andere klep, de sluisdeuren tegen hooger staand water te openen.
