onderwijs, overleveringsleer, is de naam van het boek, waarin al die aanvullingen van de gewijde oorkonden des O. V. begrepen zijn, welke het maatschappelijke, burgerlijke, huiselijke en godsdienstige leven der Israëlieten regelen.
De T. bestaat uit twee hoofdafdeelingen: de Mischna en de Gemara. De eerste, Mischna, d. i. herhaling (nl. der wet) genoemd, is sedert den terugkeer der Joden uit de bab. ballingschap ontstaan, zoowel uit mondelinge overleveringen aangaande de opvatting der Mozaïsche wetten, als uit verklaringen en bijvoegselen van leeraars, aan welke hoog gezag werd toegekend. De tijd, waarin de eerste verzameling van deze ontstond, is onbekend; Akiba, die in de eerste helft van de 2de eeuw onzer jaartelling leefde, en Meïr, die een halve eeuw na hem bloeide, rangschikten haar, doch vooral aan de school van Simeon ben Gamaliel en diens zoon Jehoeda heeft de Mischna haar tegenwoordige gedaante te danken; zij verkreeg die in het begin der 3de eeuw. Dit gedeelte van den T. is in het hebr. geschreven en bevat 63 hoofdstukken in 6 afdeelingen:1 . gebeden en zegenspreuken, benevens voorschriften aangaande den landbouw en de offergaven;
2°. bepalingen aangaande de viering van den sabbat en de feesten;
3° het huwelijksrecht en de geloften;
4°. burgerlijk en strafrecht;
5°. de zaken van tempeldienst, offeranden en priesterschap;
6°. reinigingswetten (zie Joden).
Hierbij is in de 5de eeuw de Gemara (volmaking) geveegd. Zij is grootendeels in het arameesch geschreven, en bevat ook verhalen, parabelen enz. Er zijn eigenlijk twee Gemara's:
1°. de Palestijnsche of Jeruzalemsehe, die uit 39 tractaten bestaat en in niet nader bekenden tijd is bijeengebracht;
2 . de Babylonische, die in het laatst der 5de eeuw is samengesteld en 36 tractaten telt.
De joodsche geleerden hebben vooral sedert de 8ste eeuw veel werk van de uitlegging van den T. gemaakt.
Literatuur: Strack, Einleihnuj in dan Talmud (2de dr., 1894), Hamburger. Jindm/rualopadia des Talmud (1883). '
