een werktuig, waardoor de snelheid van een loopend rijtuig, spoortrein enz. wordt gemeten. Een uurwerk brengt regelmatig een strookje papier in beweging.
Op deze strook worden de omwentelingen der raderen automatisch opgeteekend. Naarmate meer omwentelingen op een zelfde papierlengte zijn aangegeven, des te grooter snelheid.
