Een toestelletje, door W. Crookes vervaardigd, waarmede hij hoopte de intensiteit van lichtstralen te kunnen meten.
Het bestaat uit een licht-glazen hoedje, dat op een fijne naaldpunt kan draaien. Het hoedje draagt 4 kleine, kruiswijs geplaatste horizontale armen, die aan hun einden een dun en verticaal geplaatst vlak van mica of aluminium meevoeren. Eéne zijde dezer vlakjes wordt blank gelaten, de andere met lampzwart gedekt, in dier voege dat wanneer men het hoedje in eene richting ronddraait eerst de blinkende, daarna de zwarte kant der vlakjes verschijnt. Dit^ radje is geplaatst in een glazen ballonnetje, waarin de luchtdrukking tot 0.3 m.m. verminderd is. Laat men warmtestralen op de plaatjes vallen (lichtstralen alleen geven geene werking), dan begint het radje te draaien en des te sneller naarmate de straling sterker is. Houdt de straling op, dan beweegt zich na eenige oogenblikken het radje in tegengestelde richting. Deze beweging wordt toegeschreven aan de verwarming der aanwezige lucht. Het zwarte vlak neemt meer warmte op en straalt meer warmte uit dan het blanke. Vandaar dat de lucht vóór het zwarte vlak meer verwarmt, en meer uitzet dan aan de blanke zijde: en bij de uitzetting dringt het de zwarte zijde terug. Na de bestraling is het zwarte vlak weer spoediger afgekoeld, en nu begint de meerdere uitzetting der lucht aan de blanke zijde: vandaar de tegengestelde beweging.
