in de grieksche mythologie zoon van den titan Iapetus en van Clymene naast wie ook Themis of Asia als zjrjn moeder genoemd worden. Zijn broeders zijn Atlas, Menoetius en Epimetheus; ook wordt hij de zoon van Eurymedon en Hera genoemd.
Met Pandora of een andere vrouw brengt hij Deucalion voort, met Pyrrha zijn zoon Hellen. Hoofdbronnen voor de mythe van P. zijn Hesiodus en Aeschylus; volgens laatstgenoemde was hij een der titanen en de zoon der aardgodin Themis; bij den titanenstrijd scheidt hq zich van zijn broeders af en gaat naar de partij van Zeus over, die door zijn hulp o ver wint en den troon zijns vaders beklimt. Doch nu geraakte P. met Zeus in onmin, omdat hij de menschen van den ondergang redde, voor hen het vuur in een hollen staf uit den hemel meebracht en hen leerde, hoe zij het moesten gebruiken. Zeus strafte daarvoor den vermetele, door hem door Hephaestus op een rots van den Kaukasus te laten vastklinken, waar een arend zijn telkens weer aangroeiende lever verslond. Langen tijd moest P. deze foltering doorstaan; hij verdroeg haar echter standvastig en ondanks alle bedreigingen van Zeus, omdat hij wist, dat en wanneer hjj zou worden bevrijd en ook dat Zeus, wanneer hij met eene, alleen aan P. bekende godin (Thetis) een zoon zou voortbrengen, door dien zoon zou worden ten val gebracht. Eindelijk komt Heracles bij hem, doodt den arend en verlost den lijder, en wel met toestemming van Zeus, nadat P. hem zijn geheim heeft meegedeeld. P. keert op den Olympus terug en leeft voortaan als wijs raadgever onder de góden. Volgens Hesiodus waagde P. het, toen de góden het met de menschen te Mecone (het latere Sicyon) niet eens waren omtrent het hun toekomende deel van het offerdier, de góden te bedriegen en zoo den menschen het beste deel te doen toekomen. Zeus, die jegens de menschen niet welgezind was, liet zich opzettelijk bedriegen en strafte vervolgens P. en den menschen, door hun het vuur te onthouden, na welks roof vervolgens P. bovengenoemde kwelling moet doorstaan, totdat Heracles hem verlost, terwijl de menschen gestraft worden met de alle onheil over hen brengende Pandora (zie ald.). Latere dichters laten P. ook den mensch scheppen; hij vormt hun lichamen uit leem en met gebruikmaking van verschillende ledematen en eigenschappen van dieren; vervolgens bezielt hij1 zelf die lichamen of verkrijgt die bezieling van welwillende godheden, zooals van Pallas Athena. De mythe van P. is herhaaldelijk door dichters en w^jsgeeren gewijzigd. Oorspronkelijk is P. een weldadige vuurgod; daarom is hij nauw verwant aan Hephaestus en werd met dien god en met Athena gezamenlijk te Athena vereerd; zijn feest, de Promethea, werd met een fakkelloop gevierd.
