(lat., poenitentiarius) boetpriester; ook biechtvader. Men onderscheidt bisschoppelijke en pauselijke penitentiarissen.
Na de kerkvervolging van Decius werd aan de bisschopp. kerken een afzonderlijk priester aangesteld, die graad en duur der (openlijke) boetedoening vaststelde. Tegenwoordig heeft de aan ieder kathedraal-kapittel verbonden P. volmacht tot absolveeren v. aan d. bisschop voorbehouden gevallen. Een pauselijk P. is er voorts aan elk dar 3 hoofdbazilieken v. Rome verbonden; deze zijn als z.g. mindere penitentiarissen te onderscheiden van den pauselijken kardinaalgrootpenitentiaris, het hoofd der Penitentiarie, van wien zij hun volmacht ontvangen; het symbool zijner macht is een verguld stokje, waarmede hij den penitent op het hoofd tikt.
