Epheten

betekenis & definitie

Rechters in strafzaken te Athene, wier instelling door oude overleveringen tot in de mythische tijden verplaatst wordt, hoewel zij met grooter waarschijnlijkheid door Pollux aan Draco wordt toegeschreven. Onder de vele alleidingen van het woord is de waarschijnlijkste dat het zooveel is als een rechter in hooger beroep. Zij waren 51 in getal, uit den adel gekozen en moesten in halszaken vonnissen. Hunne instelling schijnt een gevolg te zijn van een nieuw voordeel dat de attische aristocratie op het archontschap behaalde, daar door het toelaten van een hooger beroep op een afzonderlijk gerechtshof de rechtsmacht der archonten aanmerklijk verkort werd. Volgens Pollux waren er in ’t eerst 5 ephetengerechtshoven, waar Solon den Areopagus nog bijvoegde. Later vinden wij echter slechts 4 rechtbanken der epheten. In de tijden na Solon verloren de ephetenhoven veel van hun aanzien. Hun bleef slechts de beslissing over van sommige gevallen, die van minder practischen aard waren, maar om hun oud-godsdienstig, heilig karakter, dat aan de bloedwraak kleefde, bestaan bleven. De gevallen, die aan de beslissing der afzonderlijke ephetenhoven onderworpen bleven, zijn de volgende : 1) de epheten op het Palladium hadden de uitspraak in geval de moordenaar beweerde , dat de moord zonder voordacht geschied was. Werd de zaak in dien geest beslist, dan moest de moordenaar het land zoolang verlaten, totdat de bloedverwanten van den verslagene hem verlof gaven om terug te keeren; 2) op het Delphinium werd gevonnisd b.v. wanneer iemand uit noodweer een ander gedood had ; 3) op het Prytaneum werd volgens oude herkomst gevonnisd over onbezielde voorwerpen, die den dood van een mensch hadden veroorzaakt. Ten gevolge eener gerechtlijke uitspraak moest het voorwerp over de grenzen gebracht worden; 4) het vierde deed uitspraak in een geheel bijzonder geval, wanneer iemand, wegens onvrijwilligen moord voortvluchtig, intusschen een nieuwen manslag begaan had. Daar hij geen voet aan land mocht zetten, werd hij, in een boot staande, door de epheten over den nieuwen moord in verhoor genomen.