Dantumadeel

betekenis & definitie

Gem. in Friesland (arrond. Leeuwarden, kanton Dokkum), omgeven door de gemeenten Dokkum, Oostdongeradeel, Kollumerland, Achtkarspelen, Tietjerksteradeel, Ferwerderadeel en Westdongeradeel, ruim 9980 bunder groot; de grond bestaat voor het grootst deel uit alluvisch zand, waardoor van Rinsumageest tot Driezum een breede strook diluvisch zand loopt, die met geboomte is begroeid en het schilderachtigste deel der gemeente uitmaakt; aan de Lange E en aan het Dokkumerdiep ligt klei, op de grens met Achtkarspelen en op enkele andere punten a f g egraven hoogveen, oost- en noordwaarts van het dorp Roodkerk hoogveen; verder bevat de gemeente talrijke kleine meertjes: Klaar kam s termeer, Aaltjesmeer, Jantjeszee, Dokkumermeer, Driezumerm., de Brekken, de Wijde Murk de Zwartebroek enz.; op het Dokkumerdiep, de E, de vaart van Dokkum naar Stroobus, de Kuikhornstervaart en de Woudvaart, die allen op het gemeentelijk gebied loopen, heeft een tamelijk drukke scheepvaart plaats. De gemeente heeft 12 dorpen; Akkerwoude, Zwaagwesteinde, Rinsumageest, Veenwouden, Dantumawoude, Driezum, Murmerwoude, Wouterswoude, Birdaard, Roodkerk, Sijbrandahuis en Janum, tezamen met 11.100 inw.; hoofdmiddel van bestaan landbouw, (tarwe, rogge, gerst, haver, boekweit, boonen, erwten, aardappelen, koolzaad, chicorei, vlas enz.); ook wordt veeteelt (paarden, rundvee, schapen) bedreven; verder telt de gemeente vele chicoreifabrieken, kalkbranderijen, molens enz. Kiesdistrict Dokkum; personeele belasting 8ste klasse.