contante betaling wordt verlangd of verstrekt. Zo nodig als boter bij vis behoort om die smakelijk te kunnen bereiden, zo onverbrekelijk zijn gereed geld en koopwaar (of een prestatie) met elkaar verbonden.
De oorspr. vorm van de uitdr. is geld bij de vis (Sart. I, 8, 95; 99); de thans gangbare (reeds bij Tuinman 1, 107) berust op gedachtenassociatie. In Z.-Nederl. zegt men ook geld bij de boter. Er zijn geen equivalenten in de moderne talen.