Je kunt zeggen dat volksreligie samengesteld is uit verschillende lagen. Elke laag of godsdienst liet gebruiken na. De godsdienst die erna kwam, nam veel van deze oude zeden over. In Sinterklaas komen verschillende van deze gebruiken uit vroegere lagen samen.
We onderscheiden:•Een natuurlijke laag, het animisme. Een voorbeeld hiervan is de boom die bezield is. De meiboom voert hierop terug. De verhalen (→ Legenden 23-25) over Sint-Nicolaas die de boom omhakt waarin Artemis vereerd wordt, hebben hiermee te maken.
•Prehistorische laag: deze zien we terug in mythische vormen zoals het zonnerad. Dit symbool van de zon dragen bijvoorbeeld Twentse boerderijen vaak als nokversiering.
•Historische laag (Germaanse mythologie): de Wilde Jacht in de joeltijd; Sinterklaas.
•Romeinse mythologie: vastenavond (carnaval).
•Keltische mythologie.
•Christendom.
→ Kerstening Van Renterghem, 1996; Schrijnen, 1930.
