Sinterklaaslexicon

Marie-José Wouters (2009)

Gepubliceerd op 24-10-2019

Sint-Nicolaas en drie

betekenis & definitie

In veel → legenden komt het getal drie voor: drie kinderen, drie keer gooit Sint-Nicolaas een zak met geld, drie terdoodveroordeelden, enzovoort. In de numerologie staat het getal drie voor ‘volmaakt’ en ‘machtig’ en is het een magisch getal. Het zou volgens sommigen ook kunnen verwijzen naar de Drievuldigheid. Het arianisme ontkende de Drievuldigheid.

Door Nicolaas alles in drievoud te laten doen zou dit een symbool zijn voor zijn strijd tegen de ketterij van Arius (→ Concilie van Nicea). Een ander voorbeeld van hoe Sint-Nicolaas alles in drievoud zou hebben gedaan, is het volgende verhaal. Als Sint-Nicolaas een tijdje in het Heilige Land is, woont hij een tijdje bij monniken op de Jordaanoever. Hij eet per week drie granaatappels ‘in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest’ en doopt drie keer zijn hand in de rivier, waarna hij het Jordaanwater drinkt en de Drievuldigheid aanbidt.Sint-Nicolaas met drie gouden appels, ca. 1875. Amsterdam, Ons’ Lieve Heer op Solder, Museum Amstelkring.

Het staat echter wel vast dat het eigenlijk andersom is: het getal drie was in alle culturen zó belangrijk, dat het idee van Drievuldigheid daarnaar ‘bedacht’ is.

Blom, 1998; Brinkhoff e.a., 1958; Ghesquiere, 1989; Méchin, 1982.