Signalement van sprekende zegswijzen

A. Houwelink ten Cate (1977)

Gepubliceerd op 14-10-2020

op zijn qui-vive zijn

betekenis & definitie

Op zijn qui-vive zijn betekent: op zijn hoede zijn, op onraad bedacht zijn. Duidelijk is dat de zegswijze van Franse origine is; ze dateert uit het eind van de achttiende eeuw en is ontleend aan de roep van de Franse soldaat, die sinds 1 maart 1768, als hij op wacht stond en onraad bespeurde, qui-vive? en niet langer qui va là? moest roepen.

De subjonctif vive in deze uitdrukking heeft overigens veel Franse inkt doen vloeien. Misschien is hier sprake van een verkorting van de vraag: Y a-t-il une âme qui vive? (Is daar een levende ziel?)(.Locutions, Parijs 1957, blz. 335).