De heffe des volks is een sterk denigrerende benaming voor de laagst gewaardeerde categorie binnen een maatschappij, de groep die niets te verliezen heeft. Met het woord heffe werden eertijds die vaste deeltjes in een vloeistof aangeduid die bij gisting naar de bodem van het vat zakken dit beeld werd vervolgens gebruikt om de minst bevoorrechte bevolkingsgroep aan te duiden.
De uitdrukking komt al bij de grote Romeinse redenaar Cicero (106-43 v.C.) voor als faex civitatis en faex populi.
