1. in de uitdr. fietsen/rijden als een dood vogeltje: erg slecht, weinig soepel fietsen. Uitdr. uit het wielerslang, populair gemaakt door Gerrie Knetemann.
Nou, zo’n renner gaat Post dan kopen. Mooi voor Dhaenens, alleen, die jongen heeft het momenteel niet meer. Hij rijdt rond als een dood vogeltje. Vrij Nederland, 08/06/91
2. dag-s, dagbloemen, dagkinderen, woorden uit de mond van Pipo de Clown in het populaire kinderprogramma van de VARA, vanaf 17 september 1958 op de Nederlandse buis. De hoofdrol werd gespeeld door Cor Witschge. Met genoemde woorden werd steevast het programma besloten. De schrijver van de serie, Wim Meuldijk, kreeg achteraf een speciale onderscheiding vanwege het inhaken, met deze slagzin, op het groeiend milieubesef.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat milieuactivisten graag gebruik maken van deze ondertussen toch wel gevleugelde woorden. In het Engels bestaat een gelijkaardige uitdr. hel- lo birds, hello trees, helloclouds. Hiermee wil de spreker zijn plezier in de schepping en de natuur uitdrukken. De slagzin werd vermoedelijk voor het eerst gebruikt in een Warner Bros.-tekenfilm uit 1941 en werd nadien veelvuldig gepersifleerd.
Wolkers’ politieke opvattingen liepen parallel met de jongere generatie in de jaren zestig. Niet alleen dook hij af en toe op in provokringen, hij was ook voor de Amerikaanse ambassade te zien, tegen de oorlog in Vietnam protesterend met een bord om zijn nek: ‘USA chemische oorlog’. Vrij naar Pipo stond daaronder: ‘Dag vogels, dag bloemen, dag kinderen.’ (Paul Damen: Jong in de jaren 60 Tijdsbeeld van een generatie, 1992)
3. dat heeft een-tje mij verteld, schertsend antwoord op de vraag ‘hoe weetje dat?’ Vgl. Engels a little bird told me.
4. is het een -? is het een vliegtuig? het is Superman!, gevleugelde uitspraak uit de Superman-strip- verhalen van Jerry Siegel. De oorspr. kreet luidde: ‘Is it a bird. Is it a plane. ICs Superman’ (geroepen door drie verschillende stemmen).
Het is geen vogel, het is geen vliegtuig, het is Zeeuws meisje. Een Nederlandse superheldin die gaat proberen de onoverwinnelijke Bat- en Supermannen op te volgen. (Trouw, 28/03/97)
5. je-tje vliegt weg, schertsend gezegd tegen iemand wiens gulp openstaat. Vgl. ben je aan het mennen?-, je konijnenhok staat open-, je marekerk staatopen.
6. kijk naar het-tje, lach even (naar de fotograaf). Vgl. Engels watch the birdie, en ook cheese (bij het uitspreken van dit woord zou men namelijk de tanden bloot lachen). Frans: regardez lepetitoiseau, en ook ouistiti; sexe. Duits: Grufi an onkel Otto.
7. -tjes hebben, eufemistische uitdr. voor ‘ongedierte hebben’.
