zie ook Vader des Vaderlands; Vader, Zoon en Heilige Geest
1. tot zijn -en verzameld worden/zijn, eufemistische uitdr. voor ‘sterven; gestorven zijn’. Bedoeld wordt dat de afgestorvene zijn voorvaderen terugvindt. Ook in het Duits: zu seinen Vatern heimgehen/versammeltwerden. Vgl. naarde eeuwige jachtvelden vertrokken zijn.
Hij is overleden, hij is ontslapen, hij is doodgegaan, hij heeft het tijdelijke met het eeuwige verwisseld, hij is tot zijn vaderen verzameld. (Maarten ’t Hart: De unster, 1989)
2. - is niet boos, - is alleen een beetje verdrietig/is bedroefd, cynische of humoristische omschrijving van een bepaald gevoel. Vgl. de catchphra- se uit het Engels I’m not mad/angry, I’mjust terri- bly, terribly hurt en het min of meer gelijkaardige mother is not hurt, she isjustfrightfully angry (oorspr. een cartoon uit de jaren veertig in het satirische tijdschrift Punch). Omtrent de herkomst is niets te achterhalen.
Het vader-is-niet-boos-maar-wel-bedroefd-effect wordt (door Nixon) met overgave gehanteerd, maar de werking ervan wordt steeds geringer. (De Volkskrant, 29/07/74)
De heer Ruding, minister van Financiën, aan wiens adres de opmerkingen van Ria Beckers vooral waren gericht, reageerde er fronsend op, in de trant van ‘vader is niet boos, vader is verdrietig’. (Piet Grijs: Vrijdag? Dit moet cultuur zijn!, 1989)
... men bediende zich immers al tijden van zo’n op het voorkomen van oorlog gerichte doctrine, ook al was de NAVO-respons tot op heden teleurstellend bescheiden geweest? In het slot van zijn va- der-is-niet-boos-maar-bedroefd-betoogje hadden we het begrip ‘pravda’ horen doorklinken - of we maar zo goed wilden zijn wèl van de waarheid en de feiten uit te gaan. (Haagse Post, 02/06/90) Mitterand keek vanop zijn troon geamuseerd toe en legde geduldig en met opgetrokken wenkbrauwen uit hoe de vork precies in de steel zit.
Zijn fiere PS mag dan wel een elektorale pandoering van jewelste hebben opgelopen, opa is niet boos, opa is alleen een beetje verdrietig. (De Morgen, 17/04/92)
Op een vader-is-niet-boos-maar-verdrietig-toon erkende hij niettemin dat Grass de vorst van de naoorlogse Duitse letteren was. (HP/De tijd, 15/09/95)
3. -tje Tijd, oude man, vaak voorgesteld met een zeis, die de tijd symboliseert. Cliché in de wielerverslaggeving, vooral dan m.b.t. tijdritten.
