Prisma van het weer

Peter Timofeeff (1993)

Gepubliceerd op 06-04-2017

Energie

betekenis & definitie

Vermogen om arbeid te verrichten. Alle energie die op aarde wordt gebruikt, is in feite een afgeleide vorm van zonne-energie.

Van alle zonnestraling die de aarde bereikt, wordt gemiddeld 40% door de atmosfeer en het aardoppervlak terug de ruimte in gekaatst (albedo). Het overige deel van de zonnestraling wordt geabsorbeerd door het aardoppervlak en door de dampkring. De zonnewarmte brengt luchtmassa's in beweging en doet water verdampen en is aldus de regelaar van het weer en de oorzaak van klimaatzones. Op deze manier wordt een deel van de ingestraalde energie omgezet in kinetische energie (water en wind in beweging) en latente warmte. Een klein deel daarvan kan door de mens worden opgevangen en gebruikt. Het zonlicht levert ook de energie die nodig is voor het leven op aarde. De ontwikkelde mens onderscheidt zich o.a. van het dier door het feit dat hij meer energie verbruikt dan hij voor zijn primaire levensbehoeften nodig heeft. Er bestaat een duidelijk verband tussen de hoeveelheid energie waarover de mens kan beschikken en zijn mogelijkheden voor het bereiken van een bepaalde levensstandaard, hoewel dit verband zeker niet evenredig is. De ontwikkeling van het energiegebruik in de loop van de geschiedenis toont achtereenvolgens het gebruik van vuur, dieren, wind- en waterkracht, stoommachine, verbrandingsmotor en elektriciteit (opgewekt in thermo-elektrische centrales, hydrocentrales, kerncentrales en geothermische centrales). Ook zonne- en windenergie worden tegenwoordig op zeer moderne wijze toegepast. Een belangrijke schakel in de energievoorziening van een land is het transport en de opslag van de primaire energiedragers: hout, steenkool, aardolie, aardgas en splijtstoffen. De hierbij gebruikte middelen (havenwerken, pijpleidingen, opslagplaatsen, spoorwegen) behoren tot de infrastructuur van de maatschappij en hebben vaak grote ruimtelijke consequenties die van blijvende aard zijn. Het mondiale transport van de energiedragers leidt tot het ontstaan van gigantische `energiestromen' over de aarde.