Als iemand vanwege arbeidsongeschiktheid niet meer in staat is om zijn of haar beroep uit te oefenen, neemt het pensioenfonds de betaling van de pensioenpremie over. Dit wordt premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid genoemd. Bij gedeeltelijk arbeidsongeschiktheid gaat het om gedeeltelijke premievrijstelling.
Hoe meer iemand arbeidsongeschikt is, hoe minder premie hij of zij moet betalen. Dit verschil wordt vergoed door middel van de premievrijstelling. Sommige pensioenfondsen hanteren een ondergrens bij premievrijstelling. Voor het gedeelte dat iemand nog wel in staat is om te werken, moet de premie door de werknemer zelf betaald worden.
Premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid is niet wettelijk geregeld. Pensioenuitvoerders of verzekeraars kunnen hier eigen regelingen en voorwaarden voor hebben. De voorwaarde die voor elke pensioenuitvoerder geldt is dat de werknemer volledig of gedeeltelijk arbeidsongeschikt is. Verder verlenen veel pensioenuitvoerders alleen premievrijstelling als de werknemer een uitkering op minimaal het minimumloon ontvangt.
De premie die een pensioenfonds voor een (gedeeltelijk) arbeidsongeschikte overneemt hangt niet alleen af van de mate waarin iemand arbeidsongeschikt is. Er wordt ook gekeken of de arbeidsongeschikte al een WIA-uitkering (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen) ontvangt. Mensen die voor 1 januari 2006 arbeidsongeschikt zijn geraakt hebben te maken met de WAO-regeling (Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering), de voorganger van de WIA-regeling.
