Om een pensioen op te bouwen moet er premie aan een pensioenfonds betaald worden. Meestal betalen werkgever en werknemer beiden de helft van de premie. Op deze manier zorgt de werkgever voor de werknemer. Hierdoor heeft de werknemer meer financiële zekerheid na zijn of haar werkzame leven.
De gewenste pensioenkwaliteit van de werknemer speelt een grote rol in het bepalen van de hoogte van de pensioenpremie. Wil iemand een groter pensioen opbouwen, dan zal er ook meer premie betaald moeten worden.
Er zijn in Nederland twee verschillende premieregelingen: De middelloonregeling en de beschikbare premieregeling. Bij de middelloonregeling ontvangt de werknemer een pensioen op basis van het gemiddelde loon dat door de jaren heen verdient is. Daarnaast wordt ook de lengte van de periode dat de werknemer in dienst is bij de werkgever meegerekend.
Bij de beschikbare premieregeling is de premie die de werkgever aan het pensioenfonds betaalt de basis van het pensioenkapitaal van de werknemer. Deze premie wordt belegd door het pensioenfonds. Er zit dus een groot risico aan deze regeling. Verlies en/of winst door het beleggen speelt mee in het pensioen dat de werknemer op de pensioendatum kan aankopen. De hoogte van het pensioen staat dus niet van tevoren vast.Het kapitaal dat beschikbaar komt bij pensionering wordt bij het beschikbare-premiesysteem bepaald door de kosten, de pensioenpremie en het rendement op de inleg. Met de beschikbare premie kan dan vervolgens lijfrente gekocht worden.