UVRM staat voor universele rechten van de mens. Toen de Verenigde Naties na de enorme verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog in 1948 een reeks universele basisrechten van de mens opstelden als morele standaard voor elk individu, weigerden onder meer Saoedi Arabië en Vaticaanstad die te onderschrijven.
De reden ligt voor de hand. Voor beide landen primeert het geloof boven de wet, en dus ook boven de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.
Ze hebben het vooral moeilijk met de volgende bepalingen: ‘Een ieder heeft recht op vrijheid van gedachte, geweten en godsdienst; dit recht omvat tevens de vrijheid om van godsdienst of overtuiging te veranderen,’ aldus artikel 18. ‘Een ieder heeft recht op vrijheid van mening en meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid om zonder inmenging een mening te koesteren en om door alle middelen en ongeacht grenzen inlichtingen en denkbeelden op te sporen, te ontvangen en door te geven,’ aldus artikel 19. Verder bepaalt de Universele Verklaring de volledige gelijkheid tussen alle mensen, dus ook van man en vrouw.
Dat kunnen heel wat religieuze, maar ook gelovige politieke leiders moeilijk aanvaarden omdat hun ‘heilige’ teksten iets anders zeggen. Het meest problematische voor religieuze leiders is het feit dat door de Universele Verklaring duidelijk werd dat niet een godheid aan de basis ligt van universeel gewenst gedrag maar de mensen zelf zoals blijkt uit de preambule: ‘Overwegende, dat de volkeren van de Verenigde Naties in het Handvest hun vertrouwen in de fundamentele rechten van de mens, in de waardigheid en de waarde van de mens en in de gelijke rechten van mannen en vrouwen opnieuw hebben bevestigd, en besloten hebben om sociale vooruitgang en een hogere levensstandaard in groter vrijheid te bevorderen.’ Dat staat haaks op de gedachte van theocratieën dat de wetten van God boven die van de mens staan.
