Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 12-01-2019

Melanchthon

betekenis & definitie

Melanchthon - (Philippus), geb. te Bretten 1497, zoon van den wapensmid Georg Schwarzerd, een van Luther’s bekende medewerkers, met wien hij zeer bevriend was en die met zijn zacht karakter en liefderijken, vredelievenden geest een waardige plaats inneemt naast zijn vurigen, onstuimigen vriend Luther. — Hij was slechts elf jaar, toen hij zijn vader verloor en ging naar de Latijnsche school te Pforzheim, waar hij vooral uitstekend Grieksch leerde. Zijn oudoom, de beroemde Joh. Reuchlin, gaf hem den Griekschen naam Melanchthon, vertaling van zijn eigen naam Schwarzerd. Op zijn dertiende jaar ging hij reeds naar de universiteit te Heidelberg, vervolgens naar Tübingen, waar hij voor ’t eerst een bijbel in handen kreeg, waarvan de lezing hem bracht tot een onderzoek der Heil.

Schriften. Met zijn machtigen geest in een later zwak en ziekelijk lichaam is hij een der geleerdste en beroemdste mannen van zijn tijd geworden. Op zijn 17de jaar werd hij magister, hield voorlezingen over de classieken en de wijsbegeerte van Aristoteles, vaak voor meer dan 2000 hoorders. Toen hij 21 jaar was (1518) werd hij hoogleeraar te Wittenberg. — Tal van wetenschappelijke werken op allerlei gebied zijn van zijn hand. Hij is de opsteller van de beroemde Augsburger confessie. Den 22 Febr. 1546 hield M. als vertegenwoordiger der Universiteit een Lat. lijkrede op Luther te Wittenberg.

Zelf overleed hij in het jaar 1560. Hij was gehuwd met de Wittenberger burgemeestersdochter Katharina Krapp. — De beste verzameling van M.’s geschriften is die van Bretschneider en Bindzeil in het Corpus reformatorum, 28 deelen (Brunswijk en Halle, 1834—1860). — Zijn philologische werken, hoofdzakelijk met paedagogische bedoeling geschreven, zijn tot in de 18e eeuw op de scholen gebruikt: de Institutiones Lingme Graecae (1518, 44ste uitg. 1622), de Grammatica Latina (1525, 84ste uitg. 1757). Verder heeft hij uitgaven van vele Gr. en Lat. schrijvers en dichters bewerkt, alsmede Lat. vertalingen van Grieksche. Deze werken hebben hem den naam „praeceptor Germaniae” verschaft. — Litt.: K. Hartfelder, Ph. M. als praeceptor Germaniae (Berlin 1889); Georg Ellinger, Philipp Melanchthon, Ein Lebensbild (1902).

< >