Loreto - 1) stadje aan de O.-kust van Italië, 24 K.M. ten Z.O. van Ancona; 1200 inw. L. is bekend als bedevaartsplaats. De kerk moet door Engelen uit Nazareth naar hier zijn gebracht.
2) H e i l i g Huis v a n – is een van de bekendste relieken, sinds de 15e eeuw vereerd in Italië. In de Basiliek van L. wordt een kleine hut bewaard van 31 bij 13 voet afmeting binnen. De inscriptie: Hic Verbum caro factum est (Hierin is het Woord Vleesch geworden) geeft aan, dat de geloovigen dit vereerden als het H. Huis van Nazareth. Een andere inscriptie zegt: „Engelen hebben dit huisje van Palestina naar de stad Tersato in Illyrië overgebracht in het jaar 1291 ... Drie jaar later ... werd het opnieuw met behulp van engelen vervoerd en in een bosch geplaatst ... in de nabijheid van Recanati in de mark Ancona.” Nieuwe onderzoekingen, vooral door Chevalier, beschouwden dit als een dwaling, ontstaan door een verwisseling van het oude genadebeeld van Maria, dat Christenen van Tersato naar L. overbrachten, met het oude landelijk kerkje, waarin het beeld bewaard werd. Zie: Stimmen aus Maria Laach 1906, 373, Chevalier, Notre Dame de Lorette (Parijs, 1906), en J. W. van Heeswijk in Geschiedkundige Bladen (Van der Vecht, Amsterdam 1905, blz. 344).
3) L i t a n i e v a n – (Loretaansche of Lauretaansche litanie), is de meest gebruikte en officieele litanie ter eere van Maria, die met geringe afwijkingen, zooals zij thans in de R.-K. kerken gebeden wordt, reeds gevonden werd in een Duitsche copie te Dillingen in 1576; ze is al eerder ontstaan in Loreto (Latijn: Lauretum); vandaar de naam.
