Jezdegerd - (pehlevi: Jasdekart; Grieksch: Isdigerdes), naam van een drietal Perzische koningen uit de dynastie der Sasaniden:
1) J. I ., die gewoonlijk als opvolger van Bahram IV en zoon van Sapor II of Sapor III genoemd wordt, regeerde van 399—420 na Chr. De Perzen noemen hem Bezekâr, de Arabieren el-athim, d. i. de booswicht. Daarentegen schilderen de Christelijk schrijvers hem af als een rechtvaardig en zacht vorst; keizer Arcadius zou hem zelfs in 408 de voogdij over zijn zoon Theodosius II toevertrouwd en deze een honderdjarigen vrede met hem gesloten hebben.
2) J. II, de soldatenvriend (Sipâh-dost), kleinzoon van den vorige, zoon van Bahram V, regeerde van 439—457, was een vijand van Christenen en Joden. Toch onderhield hij met Byzantium over ’t algemeen vreedzame betrekkingen; slechts eenmaal, in 441, kwam het tot ernstige verwikkelingen, waarop echter aanstonds vrede volgde. Daarentegen gaf een tweejarige opstand der Armeniërs (450—451) hem veel te doen.
3) J. III, de laatste Sasanide (632—651), kleinzoon van Khosrau II Parvês, werd zeer jong tot koning verheven. Zijn troonsbestijging, die in het jaar van Mohammeds dood viel, telt voor de Parsen als het begin der Jesdegerdische aera (Dinsdag, 16 Juni 632). Reeds in 633 door de Arabieren aangevallen en in 634 nabij de Euphraat verslagen, rustte J. zich uit tot een wanhopigen oorlog en leverde, aan het hoofd van 120.000 Perzen, den Arabieren den bloedigen slag bij Kadesia (636), niet ver van Koefa. Verschillende jaren weerstond J. nog de Arabieren, totdat de beslissende slag bij Nehawend (642) voor de overwinnaars den weg naar Iran, Merw, Chorasan en Herat opende. J. vluchtte en ten laatste viel hij door de hand van een sluipmoordenaar (651 of 652).
