Garciiasso de la vega - eigenlijk Garcia Lasso dela Vega, zoon van een Spaansch edelman eneen dochter van Hualpa Tupac Yupanqui,broeder van den Inka Huayna Ccapac, geb.1639 te Cuzco (Peru), een der belangrijkste ge-schiedschrijvers van het Inka-rijk en een derbeste kenners van de Oudperuaansche bescha-ving. Hij verliet Cuzco in 1660, verscheen naeen zwerftocht door Peru en andere deelen vanZuid-Amerika in Spanje (omstreeks 1662), waarhij dienst nam in het leger van Philips II. Alspoedig verliet hij den militairen dienst weer,arm en berooid, en ging zich geheel wijden aanletterkundigen arbeid van verschillenden aard.Zoo voltooide hij in 1591 een beschrijving vande expeditie van Hernando de Soto in Florida:de gegevens daarvoor verklaarde hij gekregen tehebben van een ouden soldaat, die onder deSoto gediend had. Deze beschrijving werd in1606 te Lissabon gepubliceerd en is sindsdienherhaaldelijk herdrukt.
Omstreeks 1696 vattehij het voornemen op om de geschiedenis vanzijn geboorteland te schrijven, een voornemenwaarin hij vermoedelijk nog versterkt werd,toen hij, niet lang daarna, het manuscript vanBias Valera’s geschiedenis van Peru in handenkreeg. Aangevuld uit de inlichtingen, die hijvan zijn vroegere schoolkameraden in Perutoegezonden kreeg, vormde dit belangrijke ge-schrift een degelijken grondslag voor zijn eigenCommentarios Reales, waarvan het eerste gedeeltein 1609 in Lissabon verscheen en het tweedegedeelte na den dood van den schrijver hetücht zag te Cordova in 1617. Zooals de titelreeds aanduidt, is dit werk hoofdzakelijk bedoeldals een commentaar op de geschriften van ande-ren. De meest belangwekkende gedeelten vormendes schrijvers persoonlijke herinneringen, wijden zijd door de beide deelen verspreid. Tot in de20e eeuw gold G.’s werk als de meest betrouw-bare bron voor onze kennis van het oude Peru;en hoewel het in verschillende opzichten bijandere geschriften, die eerst in de laatste jarenvoor den dag zijn gekomen, achterstaat, blijfthet een van de beste en zeker een van de aan-trekkelijkste boeken, die over het oude Perugeschreven zijn. Het is verscheidene malen,met of zonder wijzigingen, herdrukt en in eenigetalen vertaald. G. stierf in 1617 te Cordova.Zie Clements R. Markham, The Incas of Peru(London 1911; chapter XVII); Friedrich Weber,Beiträge zur Charakteristik der älteren Ge-schichtsschreiber über Spanisch-Amerika (Leip-zig 1911).
