Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2018

Duiker

betekenis & definitie

Duiker - (waterb.)

1) persoon, welke onder water duikt om er zekere werken te verrichten, gewoonlijk reparatie of reddingswerk; meestal wordt daartoe een helmduiker gebruikt. Zie DUIKAPPARATEN.
2) eene leiding, welke dient om een waterloop onder een verkeersweg te brengen, zoodanig, dat de leiding steeds geheel met water is gevuld. Het niveau van het water in den duiker staat dus in normalen toestand steeds lager dan dat buiten de leiding. — Duikers werden vroeger dikwijls in hout uitgevoerd, en hadden dan meestal een rechthoekige doorsnede, welke het best strookt met de houtverbindingen. Uit een weerstands oogpunt tegen buitendruk en om hydraulische redenen is de cirkelvorm meer aan te bevelen en er zijn ook wel cirkelvormige houten duikers uitgevoerd, waarvan de planken als de duigen , eener kuip aaneensloten en door ijzeren banden meestal omringd waren; om de vergankelijkheid van het hout, zijn hooge prijzen en geringen weerstand is thans van dit materiaal afgezien. Steenen duikers hebben meestal eene rechthoekige doorsnede met een gewelf afgedekt; bijzonder geschikt voor groote afmetingen, leveren zij eenig bezwaar op door het uitslijten der voegen, door de noodzakelijkheid om in den droge te kunnen arbeiden en de groote dikten, welke dan ook betrekkelijk groote fundeeringsgroeven eischen. IJzeren duikers, aanvankelijk als gegoten ijzeren buizen uitgevoerd, zijn zeer eenvoudig en kunnen onder water geplaatst worden bij voorafgaande baggering eener geul. Voor doorsneden van meer dan ± 1 Meter verkiest men gewoonlijk liever duikers in geklonken plaatijzer.

Deze bieden minder weerstand aan de roestvorming dan gegoten ijzer. In bijzondere gevallen werden zij van binnen wel eens met metselwerk bekleed. Duikers, in beton uitgevoerd, in stampbeton, zooals de d. in metselwerk, of in buisvorm met cirkelvormige of ovale doorsnede. In den laatsten tijd veelvuldig gebruik van gewapend beton, dat zich tot alle vormen en alle afmetingen eigent, en toelaat de diktes en dwarsafmetingen aanmerkelijk te beperken. D. in gew. beton kunnen desnoods onder water geplaatst worden.