Curator - door de wet worden als zoodanig aangeduid verschillende personen, aan wie de zorg voor bepaalde belangen is toevertrouwd. De wet gebruikt de aanduiding in de volgende gevallen:
a. Curator over iemand, die onder curateele is gesteld. Hij wordt door den kantonrechter benoemd (art. 503 B. W.). Hij heeft zoowel over den persoon als over het vermogen van den curandus te waken (art. 506 in verb. met artt. 441 en 443 B. W.).
b. Curator over eene onbeheerde nalatenschap, door de arrondissementsrechtbank te benoemen (art. 1173 B. W. ). Hij is eenvoudig Bewindvoerder.
c. De bijzondere curator, door den kantonrechter te benoemen in alle gevallen, waarin hij, die de ouderlijke macht uitoefent, een tegenstrijdig belang heeft met den minderjarige (art. 366 B. W.). Deze curator heeft voor de belangen van den laatste te waken en dezen te vertegenwoordigen.
d. De zgn. curator ventris (Lat.) of cur. over de ongeboren vrucht, door den kantonrechter te benoemen, indien, na het overlijden van den man, de vrouw verklaart, of daartoe wettig opgeroepen, erkent zwanger te zijn (art. 403 B. W.). Deze c. is verplicht alle noodige en dringende maatregelen in het werk te stellen, welke tot het behoud en beheer der goederen vereischt worden, en zulks zoowel ten bate van het kind, indien hetzelve levend ter wereld komt, als van alle andere belanghebbende personen. Wanneer het kind levend ter wereld komt, wordt hij van rechtswege daarover toeziende voogd, ten ware reeds voor de andere kinderen een toeziende voogd mocht bestaan.
e. De curator in faillissement, door de arrond. rechtb. te benoemen (art. 14 F.). Hij is belast met het beheer en de vereffening van den faillieten boedel (art. 68 F.). Zoowel voor de belangen van den gefailleerde als voor die van de schuldeischers heeft hij te waken. Zijn werkkring is voornamelijk omschreven in de artt. 68—73 en 92—106 F.
Zie voor zijne verhouding tot de ev. commissie uit de schuldeischers: artt. 76—79, over zijne tegenwoordigheid op de vergaderingen van schuldeischers art. 80, over ev. ontslag art. 73, over de rek. en verantw. van zijn beheer artt. 73, 162 en 193 F. — Voorts kent de wet tot regeling van het Hooger Onderwijs van 28 April 1876, Stb. 102, laatstel. gew. 9 April 1911, Stb. 54, voor elk gymnasium, voor de Technische hoogeschool, voor iedere Rijksuniversiteit, voor de gemeentelijke universiteit te Amsterdam, voor iederen bijzonderen leerstoel en voor iedere bijzondere universiteit een college van curatoren (artt. 23 vlg., 56 vlg., 104 vlg. 74, 172 en 186 onder c.).
Het beheer, door curatoren der Rijksuniversit. te voeren, en hun overige werkkring is geregeld bij K. B. van 3 Dec. 1878, Stb. 174.
