Cataract - 1) een tusschenvorm tusschen een stroomversnelling* en een waterval (cascade*). Het rivierwater breekt hierbij met een sterk verval, schuimend en met kleine watervalletjes over een rotsachtigen ondergrond. Bij c. is scheepvaart onmogelijk.
De naam is ontleend aan de C. van den Nijl. Deze rivier vormt beneden Chartoem 6 cataracten, die men telt van beneden naar boven; de eerste c. treft men alzoo aan bij Assoean, de zesde op 100 K.M. beneden Chartoem.
2) Een bij de oude stoommachines aangebracht hulpwerktuig, waarmede bereikt werd, dat aan het einde van den zuigerweg de stoom afgesloten en eerst na het bereiken van den aanvangsstand weer geopend werd. Tevens werd hiermede het aantal omwentelingen van de machine geregeld.
3) zie STAAR.
