Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 12-01-2019

Middeleeuwen

betekenis & definitie

Middeleeuwen - (Mittelalter, Middle Ages, Moyen âge, Medium aevum), naam, dien men geeft aan een tijdvak in de gesch. der volken en der litteratuur. In de geschiedschrijving wordt de benaming „medium aevum’’ voor ’t eerst gebruikt door den 17e-eeuwschen Luikschen geschiedschrijver Raisin in zijn werk Leodium, terwijl Christoph Cellarius (1634—1707), hoogl. te Halle, spreekt van een „historia medii aevi’’, waaronder hij verstaat de gesch. van den tijd, die ligt tusschen de regeering van Constantijn den Groote en den val van Konstantinopel, dus ca. 325—1453. In de 19e eeuw rekende men onder M. den tijd liggend tusschen den ondergang van het West-Rom. rijk en de ontdekking van Amerika, 476—1492. Aangezien echter het Rom. rijk in de 3e eeuw belangrijke veranderingen onderging door de gelijkstelling van alle bewoners (statuut van Caracalla, 212) en reorganisatie van ’t bestuur (door Septius Severus 193—211 en Diocletianus 284—305), terwijl in die eeuw ook ‘t opdringen der Germanen begon en ’t Christendom allengs de overhand kreeg, kan men gevoegelijk het beginpunt der Middeleeuwen ongeveer 300 n. C. plaatsen.

Het eindpunt is dan ongev. 1500, daar, met de ontdekking van Amerika, het vinden van den zeeweg naar Indië (1498) en de Hervorming later, na dien tijd groote veranderingen op politiek en economisch gebied ontstaan. Litt. : G. Kurth, Qu’est-ce que le Moyen âge : ; G. Schnürer, Über Periodisierung der Weltgesch. (1900); H. Günther, Das Mittelalter in der spâteren Geschichtsbetrachtung (Hist. Jahrb., bd. 24, 1903); Stieve, Die Perioden der Weltgesch. (in Abhandlungen, Vorträge und Reden, Leipz. 1900).