o., (geologie) de leer waarbij de nadruk wordt gelegd op het smelten en stollen van gesteentemassa’s diep in de aardkorst (e); bij uitbreiding, alle verschijnselen die stollingsgesteenten (plutonen) doen ontstaan.
(e) Het plutonisme nam aan dat graniet, basalt en tal van andere kristallijne gesteenten hun ontstaan te danken hebben aan het magma in het binnenste van de aarde. Het tegenovergestelde standpunt noemde men neptunisme.
