m. (-en),
1. geheel van hoepelvormige in elkaar gevlochten of gewonden bloemen of bladeren of de voorstelling daarvan, als versiersel, als teken van hulde (o.a. aan dichters geschonken), als zinnebeeld van een bepaalde overwinning en vroeger ook als uithangteken van een wijnhuis, herberg enz.: kransen vlechten; een van wingerdloof; een op het graf leggen; (spr.) goede wijn behoeft geen -, goede waar behoeft men niet aan te prijzen; aureool;
2. voorwerp dat lijkt op een krans, ofwel een groep van voorwerpen of personen die in een kring staan of geschikt zijn; een om de zon of de maan, gekleurde ring die zich soms om deze hemellichamen vertoont, met kleinere straal dan bij een kring (e); (slagerij) buikvlies met het daarin besloten vet, darmscheel; (ornament) vereniging van vele voorwerpen, om een cirkel, ellips of andere kromme lijn; (bouwkunde) houten cirkelvormige of veelhoekige ring, waarop bij funderingswerken voor holle pijlers, welputten enz. het metselwerk wordt aangelegd; (plantkunde) groep van meer dan twee gelijksoortige delen, terzelfder hoogte rondom de as ingeplant: de bloembekleedsels bestaan gewoonlijk uit twee kransen; ook bloeiwijze, die uit drie of meer zittende of kort gesteelde bloemen bestaat, die op gelijke hoogte rondom de stengel staan.
(e) De krans om de zon, maan, ster en planeet is een optisch verschijnsel dat zich als een zwak, blauwachtig wit veld met een bruinrode rand manifesteert. In zijn volledigste vorm bezit een krans een aantal fraai gekleurde ringen, waarin de spectrale kleuren duidelijk zijn te zien. Het aantal malen dat het rood zich herhaalt, kan tot meer dan vijf oplopen, de buitenste rode ring kan een straal van meer dan 12° bezitten. De krans ontstaat door buiging van het licht om waterdruppeltjes of ijskristalletjes waaruit de wolken bestaan. De wijdte van de ringen is afhankelijk van de grootte van druppeltjes resp. ijskristalletjes. Hoe kleiner en regelmatiger deze deeltjes zijn, des te wijder en regelmatiger van vorm zijn de ringen van de krans.
De kleuren ontstaan door interferentie, zodat op bepaalde afstanden tot de lichtbron kleuren worden uitgedoofd of worden versterkt. De zuivere spectrale kleuren zijn meestal niet zichtbaar.
LITT. S.W.Visser, Optische verschijnselen aan de hemel (1957).
