Onze Taal Woordpost

Genootschap Onze Taal (2020)

Gepubliceerd op 25-01-2021

compendium

betekenis & definitie

samenvattend handboek

uitspraak
[kom-pen-die-um]

citaat
"Bijna drie jaar schreef culinair journalist Onno Kleyn aan zijn compendium. Hij knoopt daarin ingrediënten aan bereidingswijzen, aan etiquette, hij vertelt over smaken, snijtechniek en landenkeukens, ja over wat al niet."
Bron: De grote Kleyn over smaken, snijtechniek en landenkeukens (Onno Kleyn, de Volkskrant, 29 oktober 2016)

woordfeit
Het woord compendium komt uit het Latijn: het is in die taal gevormd van com- 'samen, mee-' en pendere in de betekenis 'wegen'. Het ging bij het woord compendium oorspronkelijk waarschijnlijk om geld dat 'in zijn geheel gewogen' werd (om de waarde ervan te bepalen), waardoor het ook 'winst' of 'voordeel, besparing' kon gaan betekenen. Uit de betekenis 'besparing' zijn de betekenissen 'verkorting' en 'samenvatting' ontstaan.
Het woord compensatie 'vereffening, genoegdoening' is er indirect mee verwant: in het Latijnse compensatio zit het werkwoord pensare 'afwegen, vereffenen', dat een afleiding is van het hierboven genoemde pendere.

Let op: nieuwe vaste dagen voor Woordpost
De verschijningsdagen van Woordpost zijn veranderd. Met ingang van vandaag verschijnt deze nieuwsbrief op maandag en donderdag (in plaats van dinsdag en donderdag).