Kenmerkende verzameling stenen artefacten uit het midden-Paleolithicum, aangetroffen in associatie met neanderthalers
Het Moustérien (uitgesproken op zijn Frans) is genoemd naar de plaats Le Moustier, in de Dordogne, Frankrijk, waar ze voor het eerst beschreven is. In het Engels spreekt men van “Mousterian”. De cultuur wordt aangetroffen van 300.000 tot 40.000 jaar geleden. Ze is te zien als opvolging van de Acheuleaanse cultuur van Homo erectus. Ook de eerste neanderthalers gebruikten waarschijnlijk nog de zware Acheuleaanse vuistbijlen, maar later ontwikkelden ze een eigen stijl. Stenen werden verder bewerkt, aan meerdere kanten afgeslagen en gepolijst. Ook gebruikte de neanderthaler een kern waarvan rondom kleine, scherpe delen werden afgeslagen die weer verder bewerkt werden tot pijlpunten en snijgerei. Deze aanpak wordt de Levallois-techniek genoemd. De platte kernen met butsen rondom zijn heel kenmerkend. De langwerpige afgeslagen scherven worden klings genoemd; deze werden gebruikt om mee te snijden of als wapen.
De Mousteriaanse cultuur vinden we in grote delen van Europa, Siberië, Noord-Afrika, het Midden Oosten, tot in Iran en Oezbekistan, maar niet in Oost- of Zuid-Afrika. De vindplaatsen komen overeen met het verspreidingsgebied van de neanderthaler. Sommige auteurs zijn echter van mening dat de Mousteriaanse culturen van Ebel Irhoud, Marokko (315.000 jaar oud), en Qafzeh, Israel (122.000 jaar oud) gemaakt zijn door vroege Homo sapiens, die de cultuur van neanderthalers overnamen.
Volgens de indeling van de steentijd door de Engelse archeoloog Grahame Clark wordt het Moustérien gerekend tot modus 3.
Ook in Nederland zijn Mousteriaanse stenen aangetroffen, bij Hilversum, Mander (Overijssel) en Assen. Dit duidt erop dat de neanderthaler ook in Nederland leefde.
