Verzameling van stenen artefacten bestaande uit kenmerkende gepunte vuistbijlen die we aantreffen in de steentijd vanaf 1,5 miljoen jaar geleden
De Acheuleaanse stenen werktuigen hebben een ronde en puntige kant en zijn aan twee kanten bewerkt. Ze zijn groter dan de stenen van de Oldowaanse cultuur. Ze werden al in de 19e eeuw beschreven, voor het eerst bij opgravingen nabij het plaatsje Saint Acheul, bij Amiens, in Frankrijk. Later zijn ze ook in Afrika en het Midden-Oosten gevonden. Naar de oorspronkelijke vindplaats wordt de cultuur ook wel het Acheuléen genoemd.
De Acheuleaanse vuistbijlen zijn “uitgevonden” door Homo ergaster in Afrika, maar werden ook door H. erectus in Europa en Azië en misschien ook nog wel door H. heidelbergensis en de eerste neanderthalers gebruikt. Merkwaardigerwijs is de cultuur niet altijd meegereisd met de soorten. De Amerikaanse archeoloog M.L. Movius trok een lijn ter hoogte van Oost-India, waarbij volgens hem ten oosten van die lijn geen echte Acheuleaanse vuistbijlen gevonden worden maar primitievere, op de Oldowaanse cultuur lijkende artefacten. De Movius-lijn wordt verklaard door aan te nemen dat de migratie van H. erectus naar Azië vooruitliep op de uitvinding van de nieuwe stenen werktuigen. Pas toen H. erectus al onderweg was naar Azië werd de Acheuleaanse cultuur uitgevonden in Afrika en door culturele transmissie doorgegeven naar het Oosten, maar kwam niet verder dan India.
Opvallend voor de Acheuleaanse cultuur is dat de vuistbijlen bijna industrieel vervaardigd lijken: ze vertonen een grote onderlinge gelijkenis. Gedurende meer dan een miljoen jaar veranderde de vorm nauwelijks. De vuistbijl diende waarschijnlijk meerdere doelen, reden waarom hij ook wel het “Zwitserse zakmes van de prehistorie” genoemd wordt.
