Verzameling fossielen met vergelijkbare morfologie die elkaar opvolgen in de aardgeschiedenis en daarbij één afstammingslijn vormen zonder te splitsen
Soorten vormen een chronospecies als ze uit elkaar ontstaan via anagenese (zie het betreffende lemma). Op elk moment in de evolutionaire historie vindt men één vorm (morfotype) die geleidelijk of plotseling evolueert naar een volgende vorm zonder te splitsen; men rekent de opeenvolgende vormen dan tot één chronospecies. Anagenese staat tegenover cladogenese (evolutie door splitsingen).
Een klassiek voorbeeld vinden we in de evolutie van molukkenkreeften (Merostomata). In opeenvolgende geologische tijdvakken, vanaf het Cambrium, zijn zeven soorten te onderscheiden, tot aan de moderne molukkenkreeft Limulus polyphemus. Deze reeks van zeven zou men in principe tot één chronospecies kunnen samenvoegen.
Omdat de fossiele gegevens veelal niet compleet zijn vindt men vaak dat opeenvolgende sterk op elkaar lijkende vormen geen in de tijd aaneensluitende reeks vormen. Als het gat in de tijd groot is benoemt men de opeenvolgende vormen toch als aparte soorten. Vaak is het ook moeilijk om vanuit de fossiele gegevens te besluiten of er sprake is van een chronospecies of van vervanging van de ene soort door een andere.
Ook in de evolutie van de mens staat het concept van chronospecies in de belangstelling. Sommige auteurs menen dat de Heidelbergmens een chronospecies vormt met de neanderthaler en niet als aparte soort onderscheiden zou moeten worden. Ook voor het ontstaan van Australopithecus wordt wel een anagenetisch model gehanteerd. In dat geval zijn Ardipithecus ramidus, Australopithecus anamensis en A. afarensis één chronospecies. Deze interpretatie is echter door recente ontdekkingen (zie het lemma over A. anamensis) weer op losse schroeven komen te staan.
