Natuurdiëtisten Nederland

Marijke de Waal Malefijt (2020)

Gepubliceerd op 17-11-2019

Zweten

betekenis & definitie

Als de lichaamstemperatuur te hoog wordt neemt de doorbloeding van de huid toe en gaan de poriën openstaan. De zweetklieren zorgen er dan vervolgens voor dat het lichaam vocht af gaat voeren. Het zweten zorgt ervoor dat de lichaamstemperatuur niet te veel stijgt.

Een mens heeft tussen de 2 en 4 miljoen zweetklieren. Hoewel vrouwen over het algemeen meer zweetklieren hebben dan mannen, produceren mannen over het algemeen meer zweet omdat hun zweetklieren actiever zijn.

Het is belangrijk om wanneer men veel zweet heeft verloren, niet alleen de hoeveelheid vloeistof weer aan te vullen, maar ook het keukenzout. Er is inmiddels een elektronische pleister ontwikkeld waarmee de samenstelling van zweet, en dus een eventueel elektrolytenverlies, gemonitord kan worden. Deze kan bijv. ook gebruikt worden om de vochtstatus van ouderen te monitoren.

Bij een normale lichaamstemperatuur scheidt het lichaam 300 – 500 ml zweet per dag af. Bij hoge temperaturen en lichamelijke inspanningen is dat een veelvoud hiervan. Zo kunnen marathonlopers meer dan 3 liter zweet per dag produceren. De samenstelling van het zweet varieert. Naast water bevat zweet ook keukenzout, ammoniak en eiwit.

Uit een kleine studie onder 10 gezonde mannen bleek dat tatoeages de zweetvloed en natriumconcentratie van de huid kunnen beïnvloeden. De getatoeëerde huid gaf minder zweet af en bevatte een hogere natriumconcentratie.

Tot wel twintig procent van al het jodium in ons lichaam bevindt zich met name in de zweetklieren. Een tekort aan jodium in de zweetklieren uit zich in een droge huid, barstjes en kloofjes en een verminderd zweetvermogen.

Een onaangename lichaamsgeur kan o.a. worden veroorzaakt door stress, ziekten, medicatie, zwavelrijk voedsel, ontgiften, alcoholgebruik, kruiden of slechte hygiëne.
Veel deodorants bevatten aluminiumchloorhydraten die zorgen voor een vernauwing van de poriën om zweetlucht tegen te gaan. Deze stof behoort echter tot de xeno-oestrogenen. Dat zijn stoffen die een sterke oestrogeenachtige en hormoonverstorende werking hebben. Er bestaan ook deodorants zonder dit soort schadelijke middelen.
Daarnaast is zweten een natuurlijk proces dat een positieve werking heeft voor het lichaam en daarom is het niet zo’n goed idee om transpireren tegen te houden.

Ongeveer één op de 100 personen – lijdt aan een vorm van hyperhidrosis of overmatig zweten. Dat begint meestal in de tiener- of twintiger jaren. Mogelijk speelt erfelijkheid bij deze aandoening een rol.
Hyperhidrosis wordt veroorzaakt door overactiviteit van één type zweetklier, een endocriene klier die zich bijna overal op het lichaam, maar vooral in de handpalmen, op de voetzolen en in de oksels bevindt. Deze kunnen daardoor continu vochtig zijn.
Hyperhidrosis veroorzaakt géén lichaamsgeur: de geur die mensen aan zweet toeschrijven wordt veroorzaakt door bacteriën op de huid als het zweet te lang op de huid blijft.

Normaal transpireren en ook hyperhidrosis, kunnen o.a. worden veroorzaakt door:
-lichaamsbeweging,
-warmte of kou,
-alcohol, koffie of thee, roken,
-sterk gekruid voedsel,
-stress, angst of sterke emoties,
-de overgang bij de vrouw.

Er bestaan twee vormen van hyperhidrosis.
De meest voorkomende vorm is gelokaliseerde hyperhidrosis. Bij 30-40% van de patiënten betreft dit de oksels. Andere plaatsen zijn de handpalmen en voetzolen. Soms is het gezicht aangedaan.
Gegeneraliseerde hyperhidrosis treft het gehe!e lichaam. Dit komt minder vaak voor en wordt meestal veroorzaakt door een ziekte zoals hyperthyreoïdie, infectie, of suikerziekte. Als de ziekte behandeld wordt, houdt het overmatige transpireren meestal op.

Reguliere behandelingsmethoden bij hyperhidrosis omvatten:
-het gebruik van aluminumchloride (actief bestanddeel van sommige deodorants);
-anticholinergica (verminderen de activiteit van de zenuwen die de zweetklieren bedienen);
-betablokkers en kalmeringsmiddelen (als de transpiratie verergert bij stress en angstgevoelens);
-anti-zweetapparatuur;
-operatie;
-injecties met botuline toxine A (voorkomt dat de klieren zweet produceren).

Enkele eenvoudige en niet- schadelijke oplossingen zijn:
-kies kleding waarin u koel blijft. Sommige synthetische vezels zijn warm maar ze helpen het
zweet van het lichaam verdampen en voelen droog aan;
-trek elke dag schone kleding aan;
-houd uw werkomgeving koel en goed gelucht;
-psychotherapie en acupunctuur worden door sommige mensen werkzaam bevonden;
-neem de tijd om te ontspannen;
-vermijd voedsel en dranken die transpiratie bij u veroorzaken.