Mythologische Encyclopedie

Dr. A. van Anken (1961)

Gepubliceerd op 08-04-2020

HARPIJEN

betekenis & definitie

Monsterlijke wezens: roofvogels met grote klauwen en een afstotend vrouwengelaat. Zij deden mensen spoorloos verdwijnen of kwelden hen anderszins.

Zo roofden zij o.a. het voedsel van Phineus, doch werden door de zonen van Boreas verjaagd en woonden sindsdien op de Strophaden. Daar ondervond ook Aeneas hun plagerijen (Verg. 111,225 e.v.). Wsch. zijn zij oorspronkelijk personificaties van de stormvlaag en rukwind (Gr. harpuiai = roofsters). Vergilius plaatst hen als doodsdaemonen bij de ingang van de onderwereld (Verg. VI,289).ICONOGRAFIE De meest bekende afbeelding van de Harpijen zijn de reliëfs van het zgn. Harpijenmonument (archaïsch ca. 500 v. C.), een Ionisch grafmonument uit Xanthos (KI. Azië): een vierhoekige pijler, aan de vier zijden met reliëfs versierd. Een processie van figuren brengt offergaven aan de doden, en op de hoeken ziet men wezens met het bovenlichaam van een vrouw, vogelstaart en vleugels, die de zielen van de gestorvenen ontvoeren. Men beschouwt hen wel als Harpijen, doch v.a. zijn zij Sirenen.

Zie Phineus, Boreas, Aeneas