(Gr. Aineias), Trojaanse held, zoon van Aphrodite en Anchises, gehuwd met Creusa (2), dochter van koning Priamus.
Hij vluchtte met zijn vader en zijn zoontje Iulus uit het brandende Troje. Een schare vluchtelingen voegde zich bij hem (z Aeneaden), en gehoor gevend aan de opdracht der goden trok hij onder vele omzwervingen naar Latium, Trojes Penaten met zich voerend. Op zijn tocht verbleef hij o.a. bij Dido. Ten slotte in Latium beland, wist hij zich daar te vestigen, doch niet zonder harde strijd, waarbij Turnus, vorst der Rutuli, zijn voornaamste tegenstander was. Aeneas huwde Lavinia, dochter van Latinus en Amata, het koningspaar van Laurentum, en werd de stamvader van het herrijzende Troje, d. i. Rome. Met name is hij de voorvader van het Julische keizersgeslacht. Verg. bezingt zijn daden in het lied van Aeneas: de Aeneïs. ICONOGRAFIE Veelvuldig afgebeeld op vroeg-Griekse vazen, soms in Phrygische dracht, doch meestal in Griekse kleding en met Griekse wapens bijv. in de strijd om Achilles’ lijk (Chalcidische amphoor ca. 550 v.C.); bij Trojes einde (Attische hydria van de Cleophrades-schilder ca. 485 v.C.) te Napels; de ‘klassieke’ afbeelding van Aeneas is die waar de held vlucht uit Troje met zijn vader op de rug en zijn zoontje aan de hand (Verg. II, 707 e.v.), op vazen, munten, gemmen en in terracotta’s; ook op wandschilderingen in Pompeii (huis aan de Via dell’Abbondanza) en Herculaneum (in karikatuur met dierenkoppen); Aeneas gewond: afb. te Pompeii in de casa di Sirico; voorts op Romeinse reliëfs uit de keizertijd, bijv. de grafsteen van Petronia Grata, en op het beroemde vredesaltaar van keizer Augustus: Ara Pacis Augustae.Zie Aphrodite, Anchises, Creusa, Priamus, Iulus, Penaten, Dido, Turnus, Lavinia, Latinus, Amata, Laurentum
