Monumenten in Noord Holland

R. Stenvert en C. Kolman (2006)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Het voorm. doelengebouw in Hoorn

betekenis & definitie

(Achterstraat 2) huisvestte het St.-Jorisgilde (voetboog) en het St.-Sebastiaansgilde (handboog). Op een in 1527 door het stadsbestuur gekocht stuk grond kwam in 1585 (jaartalankers) het dwarse pand van het St.-Jorisgilde tot stand (rechter bouwdeel), waarvan de gevel in 1778 is vernieuwd.

Het bouwdeel voor het St.-Sebastiaansgilde verrees in 1615 ter plaatse van een voorganger uit 1564 en heeft een gevel voorzien van gekoppelde toscaanse pilasters en boogvullingen met maniëristisch rolwerkornament. Het zandstenen ingangspoortje heeft een gebroken segmentvormig fronton en drie beelden (maker Jeremias Sutel van Northeim). In 1648 werd het bouwdeel van het St.-Sebastiaansgilde uitgebreid met een diep pand, dat aan de voorzijde kolossale ionische pilasters kreeg. Zowel het gedeelte uit 1615 als dat uit 1648 heeft men later van de topgevel ontdaan. Binnen bevindt zich een grote zaal met een balkenzoldering op gesneden consoles (1648). In 1767 werden de twee doelengebouwen verenigd en diende het gebouw voor vergaderingen en verkopingen. Van 1875 tot 1971 was er een hotel gevestigd.

Het doelenterrein wordt aan de noordzijde afgesloten door twee maniëristische geblokte poortjes (1638) met rijk bewerkte top voorzien van afbeeldingen van St. Joris en de draak en van St. Sebastiaan (gerestaureerd 1992). Deze poortjes zijn in 1910 iets verplaatst, ter flankering van de toen gebouwde Gemeentelijke Gymnastiekschool (Achter de Vest 34) naar ontwerp van J. Faber. Hierbij heeft men de toppen met het wapen van Hoorn verwisseld.