Gepubliceerd op 13-06-2017

Gandhi, Mohandas Karamchand (Mahatma) (1869-1948)

betekenis & definitie

Indiaas volksleider die door geweldloos verzet grote veranderingen in zijn land wist te bewerkstelligen. Gandhi kreeg als bijnaam Mahatma (Grote Ziel).

Mohandas Karamchand Gandhi stamde uit een ambtenarenfamilie. Hij studeerde rechten in Engeland en was vervolgens advocaat in Brits-Indië en in Zuid-Afrika. Tijdens zijn verblijf in Zuid-Afrika (1907-14) raakte hij betrokken bij het verzet van Indiërs tegen hun achterstelling door de Engelsen. Hij ontwikkelde zijn techniek van satyagraha (de kracht van de waarheid). De door Gandhi in Zuid-Afrika geleide geweldloze acties werden in 1914 bekroond met de Indians Relief Act, die de Indiase immigranten politieke rechten toekende.

Na terugkeer in zijn vaderland in 1915, organiseerde Gandhi campagnes voor arbeiders en boeren. In 1920 begon Gandhi als leider van de Indiase nationalistische beweging een grote campagne van lijdelijk verzet tegen de Britse overheersing. Dit verzet werd gevoerd op basis van non-coöperatie: weigeren samen te werken met de Britten en het boycotten van Britse producten. Symbolen van Gandhi's strijd voor het recht op zelfbeschikking werden de handgesponnen katoentjes en de zoutwinning uit zee, ingezet door de grote zoutmars van 1930. Deze acties waren bedoeld om het Britse monopolie te breken en de eigen Indiase productie te stimuleren.

Mahatma Gandhi werd in de jaren dertig regelmatig gevangengezet wegens zijn ongehoorzaamheidscampagnes. Uit protest ging hij herhaaldelijk in hongerstaking. Daardoor groeide hij uit tot een martelaar en volksleider. In 1942 wist hij de Congrespartij ertoe te bewegen een resolutie aan te nemen, waarin het onmiddellijke vertrek van de Britten werd geëist, het `Quit India'-besluit. Hierdoor belandde Gandhi opnieuw in de gevangenis. De toenemende spanningen en gewelddadigheden tussen Hindoes en moslims overtuigden Gandhi er uiteindelijk van dat Brits-Indië bij het onafhankelijk worden in tweeën zou moeten worden gedeeld. Op 15 augustus 1947 ontstonden uit de voormalige Britse kolonie de landen India en Pakistan. Gandhi's tolerante houding tegenover de moslims werd hem door fanatieke Hindoes uit zijn eigen achterban niet in dank afgenomen. Op 30 januari 1948 werd Gandhi door de extremistische Hindoe Nathuram Godse doodgeschoten.