Floris V, graaf van Holland (1256-1296), *?.7.1254, +(vermoord) 27.6.1296 bij Muiderberg; zoon van → Willem II. Floris huwde omstreeks 1270 Beatrix van Vlaanderen, dochter van → Gwijde van Dampierre, graaf van Vlaanderen.
Het huwelijk dat in het Vlaams-Hollands Verdrag van → Brussel was vastgelegd, was een (mislukte) poging de vete tussen Holland en Vlaanderen te beëindigen. Floris regeerde tot 1263 onder regentschap van zijn oom Floris de Voogd en daarna van zijn tante → Aleidis van Holland, die echter met behulp van de Hollandse adel werd verdreven, ten faveure van de Gelderse hertog → Otto II. In 1266 werd Floris meerderjarig verklaard, zodat hij een einde kon maken aan de Gelderse invloed in Holland. Ook deze Hollandse graaf kreeg, zoals enkele van zijn voorgangers, te maken met opstanden van Westfriezen en Kennemers, ditmaal onder leiding van Gijsbrecht van → Amstel. In 1274 werd een neutraliteitsverdrag met de opstandelingen in de stad Utrecht en het Nedersticht gesloten, gevolgd door een akkoord met de Kennemers. Pas in 1289 wist Floris de Westfriezen definitief te onderwerpen. Op buitenlands politiek gebied verbond de graaf zich met Eduard I van Engeland in de strijd tegen Filips IV van Frankrijk. Hij vertegenwoordigde de Engelse belangen op het continent, zoals blijkt uit het Verdrag van Dordrecht (1294) tussen Eduard I en de Duitse koning Adolf, dat door zijn bemoeiingen tot stand kwam. Toen Floris zich echter realiseerde slechts een pion te zijn in de Engelse politiek tegen Frankrijk, liep hij over naar het vijandelijke kamp. Die manoeuvre zinde de Engelsen helemaal niet; ze waren bang de Hollandse en Zeeuwse havens, die ze als uitvalsbases konden gebruiken, te verliezen. Er werd daarom besloten Floris te laten ontvoeren. Toen getracht werd de ontvoerde graaf naar Engeland te verschepen, verzette een groep Gooilanders zich hiertegen, wat leidde tot de moord op Floris.
