(tegenwerking): betekent in de geneeskunde over het algemeen antwoord op de prikkel. In de waterbehandeling verstaat men daaronder het antwoord van het lichaam op de prikkel van het koude water.
Nadat de huidvaten zich kort samengetrokken hebben, verwijden zij zich weer. Verfrissend warmtegevoel, helderrode verkleuring en verwarming van de huid doen zich voor. Hoe groter het verschil tussen de oorspronkelijke warmte van de huid en de temperatuur van het water, hoe sneller en beter de reactie. De r. is het belangrijkste teken in de beoordeling van de wijze waarop de koud waterbehandeling verdragen wordt. Het tegendeel, de zgn. verkeerde reactie, bestaat uit een voortduren van het aanvankelijke samentrekken van de vaten. Rillen, kippevel, blauw-rood gemarmerde verkleuring van de huid en uitgesproken gevoel van onbehagen doen zich voor.
Bloedarme, zwakke, ondervoede en tot aderverkalking neigende personen reageren dikwijls op deze wijze; echter ook wanneer de koude behandeling toegepast wordt op een niet verwarmd lichaam, te lang duurt of niet volgens de juiste techniek geschiedt of wanneer er een lichamelijke indispositie aanwezig is, doet deze verkeerde reactie zich voor. Zorg dat de huid goed voorverwarmd is, korte intensieve koude-prikkel werkt gunstig op het intreden van de r. Nooit bij rillingen of koud lichaam koud water gebruiken; altijd door beweging, voorverwarmen in bed, lichtbogen, warme kruiken, enz., voor voorverwarming zorgen wanneer dat nodig is. Na de koude behandeling zorgen voor opnieuw verwarmen door beweging om de r. te ondersteunen en verkeerde reactie tegen te gaan.
