in de middeleeuwen in Nederland de vertegenwoordiger van de landsheer, tijdens de Republiek die van de Staten in de plattelandsgemeenten en in de steden. S. was belast met de opsporing en de vervolging van strafbare feiten en met de handhaving van de openbare orde.
Hij fungeerde als voorzitter van het gerecht en zorgde voor de tenuitvoerlegging der vonnissen. 1814—1848 heette de plattelandsburgemeester ook S.
