Apparaat, waarmede men strijkt (➝ Strijken). De verwarming en uitvoering van het s. hebben door de toepassing van nieuwere hulpmiddelen steeds wijzigingen ondergaan. Tot de s. met verwarming binnen het ijzer behooren die volgens de oude methode, waarbij gebruik werd gemaakt van s. en bout, beide te zamen meestal strijkbout genoemd. Dit s. bestond uit een tamelijk zwaar, meestal koperen omhulsel, waarin de bout, een in het fornuis gloeiend gemaakt zwaar stuk ijzer, werd geschoven.
De warmte van den bout deelde zich aan het omhulsel mede. Bij het houtskool-ijzer wordt in het binnenste van het s. een houtskoolvuur brandend gehouden. Houtskoolijzers worden vnl. door kleermakers gebruikt; tegenw. wordt echter veelal van gas of electriciteit gebruik gemaakt. Na de toepassing van het gas kreeg men s., die door een brander van binnenuit werden verwarmd.
Na voldoende verwarming werd de brander eruit genomen. Weer andere werden verwarmd door voortdurenden toevoer van gas, via gasslang en kraan. De jongste toepassing is die van electriciteit. In het s. bevindt zich een element, dat bij doorgaan van den stroom gloeiend wordt.Bij de s. met verwarming buiten het ijzer vindt de verwarming plaats op kachelplaat of gascomfoor. Hiervoor zijn platte s. in den handel van verschillende afmetingen. De kleinste zijn genummerd 0000, 000, 00, 0, de grootere van 1-10.
In verband met het doel onderscheidt men naast de gewone s. voor huishoudelijk gebruik: de glansijzers voor het glanzen van boorden, manchetten e.d., die een afgeronden achterkant hebben; de persijzers voor de kleermakerij, die een groote zwaarte hebben; het bolderijzertje, hetwelk dienst doet om kleine gerimpelde oppervlakken te strijken; de plooischaar, welke nog wel eens gebruikt wordt voor het golvend maken van ruches. Bolderijzer en plooischaar worden in het vuur verwarmd; beide worden tegenw. weinig gebruikt. Het grootbedrijf kent nog de strijk- en perstafels, waarbij het strijken van groote stukken in enkele streken wordt afgedaan.
J. Rutten.
